Nowa Gazeta Praska

Urodzony w Warszawie w rodzinie inteligenckiej, wcześnie zainteresował się zagadnieniami techniki. W 1915 r. rozpoczął studia na nowo otworzonej Politechnice Warszawskiej. Od 1918 r. w odrodzonym wojsku polskim jako oficer łączności prowadził szkolenia na kursach wojskowych. Po ukończeniu Politechniki w 1921 r. rozpoczął tam pracę naukową, zarazem działając w Stowarzyszeniu Elektryków Polskich i redagując "Przegląd Radiotechniczny" (od 1923 do 1939 r.) - oficjalny organ Stowarzyszenia Radiotechników Polskich. W 1925 r. opublikował pracę Lampy katodowe i ich zastosowanie w radiotechnice, w 1927 r. wydaną we Francji. Stała się ona podręcznikiem na uczelniach technicznych. W ciągu całego życia wydał drukiem około 300 prac naukowych i popularyzatorskich. W 1928 r. obronił rozprawę doktorską, a w 1935 r. uzyskał tytuł profesora zwyczajnego i wybrano go dziekanem Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej. Publikuje swoje kolejne prace, kieruje też w latach 1929-1939 Instytutem Radiotechnicznym (od 1933 Państwowy Instytut Telekomunikacyjny).
W l. 1926-38 był też członkiem masonerii (wolnomularstwa) będąc członkiem jednej z lóż podległej Wielkiej Loży Narodowej Polski. We wrześniu 1939 r. znalazł się we Lwowie, gdzie pracował na tamtejszej Politechnice do wkroczenia tam Niemców w 1941 r. W l.1941-1944 jest doradcą naukowo -technicznym ds. łączności Delegatury Rządu na Kraj. Opracował proste nadajniki radiowe sterowane kwarcem dla potrzeb AK. Prowadził konspiracyjne badania nad systemem kierującym pocisków V-2, ich wyniki przekazywano do Londynu. Przyczynił się do rozszyfrowania systemu kierującego V-2, co ułatwiło Brytyjczykom zwalczanie tych pocisków. Za swój wkład w walkę z okupantem otrzymał order Virtuti Militari.
W l. 1945-46 pracował w Politechnice Łódzkiej, od 1946 znów na Politechnice Warszawskiej gdzie pracował do 1968 r. kiedy to przeszedł na emeryturę, nie zrywając jednak kontaktów ze środowiskiem naukowym. Był też znów dyrektorem Państwowego Instytutu Telekomunikacji (1945-51). Współtworzył Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN. W l.1956-62 był wiceprezesem a w l.1963- 1972 prezesem PAN.
Kierując się motywacjami pozytywistycznymi wszedł do Frontu Jedności Narodu - fasadowej niby koalicji kierowanej przez PZPR, będąc w l. 1968-1971 wiceprzewodniczącym FJN, a w l. 1971-76 przewodniczącym. Był też posłem na Sejm PRL, a także członkiem Rady Państwa. Należy jednak zaznaczyć, że uczynił to w chwili, gdy mogłoby się wydawać, iż PRL nabiera bardziej polskiego charakteru. Swoje zaangażowanie ocenił po latach krytycznie, a w 1976 r. zrezygnował z wszelkich funkcji w proteście przeciw łamaniu prawa i zmianom w konstytucji ustanawiającym przewodnią rolę PZPR oraz sojusz z ZSRR normą konstytucyjną. Reakcją władz były działania dezinformacyjne, m.in. rozpowszechnianie plotek, być może też celowo utrudniano proces sądowy, jaki profesor toczył w l. 70. Reżimowi Gierka pozującego na liberała niezręcznie było uruchamiać ostrzejsze sankcje przeciw znanemu uczonemu. Informacji o geście prof. Groszkowskiego starano się też nie dopuścić do wiadomości społeczeństwa.
W 1980 r. profesor Groszkowski poparł NSZZ "Solidarność" na Politechnice Warszawskiej. Zmarł w Warszawie, do śmierci zajmując się swoim laboratorium. Jego imię nosi też - poza ulicą - Wojskowy Instytut Łączności w Zegrzu i kilka szkół.

Tomasz Szczepański
http://www.zslwarszawa.
oswiata.org.pl/patron.htm
Tadeusz M. Płużański Profesor agentem? www.asme.pl
Ludwik Hass "Wolnomularze polscy w kraju i na świecie 1821-1999"
"Miesięcznik Politechniki Warszawskiej" wyd. spec.