O tym, że nowoczesne technologie ułatwiają nam życie nikogo nie trzeba przekonywać. Także zdobywanie informacji na interesujące nas tematy jest dziś znacznie łatwiejsze dzięki globalnej sieci - internetowi. Dotyczy to także pasjonatów dziejów Warszawy i Pragi. Jeszcze do niedawna zdobywanie pogłębionych informacji dotyczących przeszłości miasta wymagało odwiedzania bibliotek i archiwów - dziś coraz więcej archiwaliów publikowanych jest w internecie, a proces ten z pewnością będzie narastał.

Od 8 sierpnia br. prawdziwa gratka dostępna jest na stronach internetowych Biura Geodezji i Katastru Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy. Jest to ortofotomapa ukazująca zniszczoną Warszawę w 1945 r., którą można obejrzeć na stronie www.mapa.warszawa.um.gov.pl/1945/

Ortofotomapa jest mapą fotograficzną wykonaną na podstawie połączonych w jedną całość zdjęć lotniczych lub satelitarnych, która posiada właściwości zarówno mapy jak i zdjęcia lotniczego i może spełniać rolę obydwu tych dokumentów. Zawarte są na niej takie same informacje jak na zdjęciach lotniczych, ale w trakcie przetwarzania usunięte zostają zniekształcenia występujące na takich zdjęciach. Ortofotomapa zniszczonej Warszawy opracowana została na zlecenie Zespołu Doradców Prezydenta, we współpracy z Biurem Geodezji i Katastru oraz dzięki uprzejmości Zarządu Geografii Wojskowej Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Jako materiał bazowy do opracowania ortofotomapy wykorzystano zdjęcia lotnicze w skali około 1:8000 wykonane w czerwcu 1945 roku przez Armię Czerwoną. Zdjęcia były wykonane czterema różnymi kamerami podczas kilku nalotów. Łącznie wykorzystano 668 zdjęć lotniczych, które połączono w jedną mapę. Wykonawcą udostępnionego opracowania jest Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne S.A.

W serwisie prezentowane jest opracowanie wykonane z tzw. terenowym pikselem 0,15 m, co odpowiada dokładności mapy w skali 1:2000. Korzystając z funkcji pomniejszania lub powiększania możemy oglądać dowolnie duże obszary. Aby umożliwić internautom porównanie jak zmieniła się stolica dodana została możliwość wyświetlenia aktualnej ortofotomapy Warszawy wykonanej w maju 2005 roku na zlecenie Biura Geodezji i Katastru. Obie mapy opracowane zostały w tym samym układzie współrzędnych, co powoduje, że wyświetlając na przemian jedną bądź drugą mapę istnieje możliwość porównania tych samych miejsc. Pozwala to na określenie czy dany obiekt widoczny na współczesnej mapie istniał też w 1945 r., czy też pomaga zlokalizować obiekty po tej dacie rozebrane. Dostępna również funkcja wyszukiwania ulic ma na celu ułatwienie nawigacji po mapie. Obecnie w serwisie prezentowane są tylko ulice współczesnej Warszawy, jednakże trwają prace nad stworzeniem warstwy informacyjnej zawierającej ulice Warszawy z okresu wojny.

Zakres opracowania ortofotomapy obejmuje obszar Warszawy w granicach administracyjnych z 1939 roku wraz z obrzeżami, co stanowi powierzchnię około 200 km2. Dzięki temu możemy dokładnie, ulica po ulicy, spojrzeć m.in. na całą Pragę, Targówek, Bródno, Żerań. Poza zasięgiem mapy znajdują się Zacisze, czy większa część Białołęki. Z lotu ptaka oglądamy miasto w czerwcu 1945 roku. Jakże odmienna jest prawobrzeżna Warszawa od lewobrzeżnej. Porównanie robi niesamowite wrażenie. Na lewym brzegu dominują wypalone ruiny. Na prawym stoją całe domy. Zniszczenia są stosunkowe nieliczne - m.in. spalony Dworzec Terespolski (obecny Wschodni), wysadzony w powietrze kościół św. Floriana. Wyraźnie widoczne są wypalone kwartały drewnianych domów na Nowym Bródnie, po których zostały rzucające cień ceglane kominy. Ówczesne serce miasta biło na Pradze. Widzimy ruch uliczny, czasem przechodniów stanowiących na mapie maleńkie punkciki. Zwracają uwagę wypełnione straganami i tętniące życiem praskie bazary – Różyckiego, targowisko pomiędzy ulicami Zabkowską i Białostocką, czy na ulicy Stalowej.

Ortofotomapa Warszawy z 1945 roku jest wspaniałym i wartym polecenia narzędziem edukacyjnym odkrywającym przeszłość Warszawy i Pragi, które zainteresuje każdego, nawet osoby nie będące pasjonatami historii. Uwaga! Do pierwszego uruchomienia mapy konieczne jest pobranie oraz zainstalowanie programu MapGuideŽ 6 Viewer TM, który bezpłatnie można pobrać na wskazanej stronie internetowej.