|
Patroni naszych ulic
Stanisław Jagmin (1875-1961) Rzeźbiarz i ceramik Stanisław Jagmin patronuje ulicy na Białołęce. Urodził się w Ossie (pow. Opoczno) w rodzinie ziemiańskiej. Szkołę średnią ukończył w Łowiczu i po krótkiej pracy w znanej fabryce platerów Frageta w Warszawie, studiował rzeźbę i ceramikę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Konstantego Laszczki. (Warto wspomnieć, że w pracowni Laszczki studiował nieco później Stanisław Szukalski, jeden z największych artystów polskich). Jagmin swoją wiedzę pogłębiał następnie w Paryżu (w Academie Julian) oraz w wytwórniach ceramicznych w Miśni i w Wiedniu. Praktyczne zastosowanie ceramiki przy jednocześnie dużych możliwościach zdobniczych, jakie daje ta dziedzina wytwórczości, wpłynęło zapewne na jego przekonanie o nieistnieniu podziału na sztukę czystą i stosowaną. Przedmiot użytkowy może być także dziełem sztuki, sztuka secesyjna, której był przedstawicielem, daje zresztą rozliczne tego przykłady. Kiedy w 1906 r. w "Zachęcie" wystawiono jego dzieła, był to pierwszy raz, kiedy przedmiotem tamtejszej ekspozycji była ceramika. W 1905 r. założył fabrykę ceramiki w Nieborowie koło Łowicza. W l. 1911-17 prowadził pracownię ceramiczną i rzeźbiarską w Wiśniewie (dziś w granicach Warszawy- Białołęki). Prawdopodobnie ten fakt skłonił włodarzy dzielnicy do uczczenia artysty. Od 1920 r. pracuje w Poznaniu jako kierownik Wydziału Rzeźby i Ceramiki w Szkole Sztuk Zdobniczych, w latach 1925-36 kieruje tam Wydziałem Ceramiki. Pracował też przy organizacji fabryk ceramiki w Chodzieży i Ostrzeszowie (Wielkopolska). Poza twórczością rzeźbiarską (Kobieta na ślimaku, Szatan, Pożegnanie Wacława z Marią - ten ostatni, inspirowany Marią Malczewskiego, zniszczony w Poznaniu przez Niemców w 1939 r.) tworzył też elementy ceramiczne do zastosowania w budownictwie - jego ceramiczne zdobienia upiększały fasady warszawskich budynków. W l. 1944 - 1952 pracował jako konserwator w Zarządzie m.st. Warszawy, zajmując się odbudową i konserwacją pomników oraz rzeźb parkowych. Zmarł w Warszawie.
Tomasz Szczepański
Literatura: K. Mikocka Rachubowa Rzeźba polska XIX w. Od klasycyzmu do symbolizmu. Katalog zbiorów, Warszawa 1993 Słownik patronów ulic Warszawy |