|
Dla odrzuconych i cierpi�cych
26 lutego Zak�ad Opieku�czo - Leczniczy przy Mehoffera 72/74 otrzyma� imi� Sue Ryder, Angielki, tw�rczyni Sue Ryder Foundation, wielkiej przyjaci�ki Polski i Polak�w. Uroczysto�� zgromadzi�a wielu znamienitych go�ci z kraju i zagranicy. Przypomnijmy pokr�tce histori� plac�wki przy Mehoffera 72/74. Zmienne koleje losu sprawi�y, �e mie�ci�y si� tu szko�a powszechna (1914-1922), o�rodek "Przysta�" (1922 - 1927) prowadzony przez Towarzystwo Opieki nad Kobietami, dom opieki dla kobiet zaniedbanych moralnie prowadzony od 1927 do 1945 przez siostry Samarytanki. W czasie II wojny �wiatowej ukrywa� si� tu Leon Schiller - wybitny polski re�yser, dyrektor licznych teatr�w, nauczyciel akademicki. Po wojnie przy Mehoffera znalaz� swoje miejsce Pa�stwowy Dom Specjalny dla Przewlekle Chorych i biblioteka, a od 1960 roku Pa�stwowy Dom Pomocy Spo�ecznej dla Doros�ych Nr 5 Ministerstwa Pracy i Opieki Spo�ecznej. Rozkwit plac�wki sta� si� mo�liwy dzi�ki Susan Ryder. Tu� przed zako�czeniem i po zako�czeniu II wojny �wiatowej pracowa�a w Warszawie jako piel�gniarka. Zetkn�a si� w�wczas ze wspania�ymi, pe�nymi po�wi�cenia lud�mi i z ofiarami wojny. I o tych ludziach nie mog�a ju� zapomnie�. Odrzuceni i cierpi�cy byli wyzwaniem jej �ycia. W 1953 roku za�o�y�a Sue Ryder Foundation, kt�ra - wedle jej zamierzenia - mia�a si� sta� �ywym pomnikiem ofiar wojny. Fundacja zaj�a si� wznoszeniem tzw. Dom�w Sue Ryder - szpitali, hospicj�w, dom�w opieki, kt�re budowano na ca�ym �wiecie - w Polsce powsta�o ich 30. Jednym z takich dom�w w Warszawie by� w�a�nie Dom Pomocy Spo�ecznej nr 5. Fundacja ca�kowicie sponsorowa�a budow� i wyposa�enie dw�ch nowych pawilon�w dla ponad stu pensjonariuszy. Na wz�r tych pawilon�w, z funduszy Ministerstwa Zdrowia i Opieki Spo�ecznej, powsta�y w latach 60. ubieg�ego wieku, trzeci pawilon i dwupi�trowy budynek szpitalny z zapleczem, gdzie na trzech oddzia�ach przebywali najci�ej chorzy pacjenci. W 1998 plac�wka przekszta�ci�a si� w Zak�ad Opieku�czo- Leczniczy Samodzielny Publiczny Zak�ad Opieki Zdrowotnej. Mimo zmiennych kolei losu, g��wnym przeznaczeniem plac�wki zawsze by�a opieka nad lud�mi chorymi i w podesz�ym wieku, a Sue Ryder aktywnie uczestniczy�a w jej dzia�alno�ci, a� do swojej �mierci w 2000. Co roku odwiedza�a o�rodek, interesowa�a si� losem pensjonariuszy. Dla niej r�wnie wa�ne jak leczenie by�o zapewnienie pacjentom maksymalnego komfortu �ycia. Margaret Susan Ryder, urodzona 3 lipca 1923 w Leeds, w Wielkiej Brytanii to posta� wyj�tkowa. Jedna z bardziej znanych na �wiecie dzia�aczek charytatywnych, tw�rczyni Sue Ryder Foundation, zmar�a 2 listopada 2000 w Bury St. Edmonds, w hrabstwie Suffolk, w Wielkiej Brytanii. W czasie II wojny �wiatowej s�u�y�a w tajnej formacji armii brytyjskiej Special Operations Executive (Kierownictwo Operacji Specjalnych), zajmuj�cej si� dywersj� i wspieraniem ruchu oporu w okupowanej Europie. Po wojnie, a� do kresu swojego �ycia, kierowa�a za�o�on� przez siebie mi�dzynarodow� fundacj� charytatywn�. Tu� po wybuchu II wojny �wiatowej, jako szesnastolatka, wst�pi�a na ochotnika do pomocniczej s�u�by wojskowej kobiet - First Aid Nursing Yeomanry, by wkr�tce otrzyma� przeniesienie do polskiej sekcji we wspomnianym ju� Kierownictwie Operacji Specjalnych, gdzie s�u�y�a do ko�ca wojny. Jej g��wnym zadaniem by�o organizowanie wsparcia dla cichociemnych. Po wojnie w��czy�a si� w organizowanie pomocy humanitarnej dla Polski, pomocy by�ym wi�niom oboz�w nazistowskich i ratowanie os�b skazanych na �mier� w wi�zieniach alianckich. W 1953 roku za�o�y�a wspomnian� ju� Sue Ryder Foundation z siedzib� w Cavendish. Po upadku komunizmu w Polsce nie zaprzesta�a dzia�alno�ci charytatywnej w naszym kraju. W 1989 roku, zebra�a 40 tys. funt�w pomocy. Jest autork� autobiograficznych ksi��ek - And the Morrow is Theirs (1975), polski przek�ad Jutro nale�y do nich (1978) i Child of My Love (1986, wznowienie 1997). Jest honorowym obywatelem Warszawy, Gdyni i Konstancina - Jeziorny, jej imi� nosz� skwery w Gdyni i Warszawie, a tak�e ulica w Konstancinie. W 1957 roku otrzyma�a Order Imperium Brytyjskiego, a w 1976 Ordery �w. Micha�a i �w. Jerzego. Nosi�a tytu� para Anglii i z sympatii do naszego kraju, na swoj� symboliczn� siedzib� obra�a Warszaw�. Zasiadaj�c w Izbie Lord�w zajmowa�a si� w spos�b szczeg�lny obronno�ci�, problemem narkomanii, polityk� mieszkaniow�, s�u�b� zdrowia, problemami bezrobocia i tolerancji rasowej. Otrzyma�a tytu�y doktora honoris causa uniwersytet�w w Londynie, Cambridge, Liverpool, Exeter, Essex, Reading, Leeds, Kent.
El�bieta Gutowska
|