|
Wars i Sawa byli z Targówka? |
|
Przęśliki, kościany gwizdek i szydła, osełka z piaskowca, ołowiany ciężarek, żelazne ozdoby, ziarna pszenicy liczące sobie dziesięć wieków, zrekonstruowane koło szprychowe wozu, bogato zdobione naczynie i z wielkim pietyzmem wykonana makieta jedynego wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Warszawie znalazły się w ratuszu Targówka. Wystawę archeologiczną "Bródno Stare - tropami Warsa i Sawy" przygotowali pracownicy Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, zaś inicjatorem przedsięwzięcia był Zarząd Gminy Targówek. Uroczyste otwarcie ekspozycji miało miejsce 12 listopada. Po krótkim wprowadzeniu burmistrza Marka Kamińskiego i kilku słowach wygłoszonych do licznie zgromadzonych gości przez Dariusza Klimaszewskiego, przewodniczącego rady gminy można było zapoznać się z historią wykopalisk na Bródnie i obejrzeć eksponaty. Grodzisko i osada odkryte w Lasku Bródnowskim na początku XX wieku zostały wybudowane w X - XI wieku n.e. na wydmowym pagórku, u nasady cypla - z trzech stron otaczały go bagna. Kompleks składał się z grodu otoczonego wałami budowanymi z warstwowo układanych belek i skrzyń wypełnionych ziemią i oblepionych gliną i osiągały sześć metrów wysokości, a zwieńczone były drewnianym ostrokołem. Wnętrze grodu - majdan o wymiarach 47 x 40 metrów - było niezabudowane. Gród pełnił funkcję refugialną - w momencie zagrożenia mieszkańcy przenosili się doń z położonej wokół osady. Osada stanowiła drugą część kompleksu - tu znajdowały się drewniane chaty budowane techniką plecionkową i na zrąb, chronione przed wilgocią izolacją z kory brzozowej, pomieszczenia dla zwierząt, pomieszczenia gospodarcze i warsztaty. Mieszkańcy osady uprawiali proso, żyto, jęczmień i pszenicę, hodowali ogórki. W obejściach były kozy, świnie i kury, na łąkach pasły się krowy i owce. W lasach zbierano grzyby, orzechy laskowe, jeżyny i maliny, mężczyźni polowali na jelenie, łosie, tury, dziki i bobry, łowili również ryby. Mieszkańcy trudnili się obróbką drewna, wytwarzali szydła, kościane igły, rogowe rękojeści noży, wyrabiali bogato zdobione naczynia i garnki, żelazne ozdoby. Historia badań nad grodziskiem sięga początków XX wieku. Roman Jakimowicz odkrył wówczas paraboliczną wydmę w okolicach wsi Bródno Stare i uznał, że może być ona dziełem rąk ludzkich. Nieco później dokładnie opisał obiekt J. Płoski. II wojna światowa na długie lata przerwała prace archeologów. Wiosną 1947 roku na miejsce odkrycia udali się Aleksander Gieysztor, Stanisław Herbst i Ludwik Sawicki (ówczesny dyrektor Państwowego Muzeum Archeologicznego) - badania nie dały oczekiwanego rezultatu. W roku 1948 grodzisko zostało odkryte przez Ludwika Sawickiego, od roku 1949 zespół osadniczy z Bródna Starego został objęty pracami kierownictwa badań nad początkami państwa polskiego. Mamy nadzieję, że stanowisko wykopaliskowe na Targówku dostarczy jeszcze wielu niespodzianek. Ekspozycja w ratuszu będzie ekspozycją stałą.
E.G.
fot. Maciej Pilipczuk 
Żeby powiększyć miniaturę kliknij na niej |