Swego czasu zapytano mnie o perspektywiczn� i rentown� technologi� przetwarzania odpad�w. W�wczas przypomnia�em sobie badania w jednym z warszawskich instytut�w nad wytwarzaniem paliw p�ynnych z odpadowych tworzyw sztucznych. Na pocz�tku 2000 roku Fundacja na rzecz Nauki Polskiej og�osi�a konkurs, kt�rego celem by�o wspieranie wdra�ania my�li naukowej w przemy�le. W�wczas uznanie ekspert�w uzyska�a technologia ci�g�ej przer�bki tworzyw sztucznych na paliwa silnikowe. Dotacje Fundacji pozwoli�y na wykonanie demonstracyjnej instalacji do prezentacji mo�liwo�ci przetwarzania odpad�w polietylenu, polipropylenu oraz polistyrenu.W Polsce zainteresowanie technologi� przetwarzania odpadowych tworzyw na paliwa jest spore, lecz obecnie wdro�one metody umo�liwiaj� uzyskanie zaledwie tzw. p�fabrykat�w dla dalszej produkcji. Nowa technologia, na kt�r� zwr�ci�em uwag�, z wykorzystaniem nowatorskiego reaktora przep�ywowego, umo�liwia uzyskanie w procesie gotowego do dystrybucji wyrobu w postaci oleju opa�owego o niespotykanej na rynku czysto�ci. Zreszt� dowodem uznania dla tego opatentowanego rozwi�zania niech b�d� nagrody uzyskane przez tw�rc�w: z�oty medal na mi�dzynarodowej wystawie w Brukseli oraz nagroda ministra gospodarki.

W Polsce powstaje ponad 1 milion ton odpad�w tworzyw sztucznych rocznie. Z tego 2/3 to odpady polietylenu, polipropylenu czy te� polistyrenu. Odpady te g��wnie sk�adowane s� na sk�adowiskach. Jednak nie podlegaj� one rozk�adowi i stanowi� olbrzymi rezerwuar materia�owy dla produkcji warto�ciowych wyrob�w, w tym opakowa�. Europejskie uregulowania prawne odnosz�ce si� do odpad�w opakowaniowych zobowi�zuj� kraje cz�onkowskie do:

- tworzenia system�w zbi�rki, odzysku i recyklingu odpad�w opakowaniowych,
- konieczno�ci osi�gni�cia do 2012 roku odzysku na poziomie 66% odpad�w opakowaniowych oraz recyklingu na poziomie 25 do 45%,
- uzyskania przynajmniej 15% poziomu recyklingu dla ka�dego rodzaju odpad�w opakowaniowych,
- odzysku energii z odpad�w opakowaniowych.

W my�l tych przepis�w du�e sieci handlowe zobowi�zane s� do prowadzenia selektywnej zbi�rki odpad�w opakowaniowych po sprzedawanych produktach. Ta dzia�alno�� mo�e by� �r�d�em surowca do opisywanej technologii.

Koncepcja produkcji oleju opa�owego na bazie odpadowych tworzyw sztucznych wychodzi naprzeciw polityce dywersyfikacji �r�de� zasilania w energi� ciepln� osiedli mieszkaniowych, zw�aszcza tam, gdzie na dzie� dzisiejszy brak jest uzasadnienia dla budowy magistrali ciep�owniczych i sieci cieplnych. W aspekcie obecnych tendencji rynkowych, gdzie przewiduje si� rozw�j �r�de� odnawialnych energii, projekt wykorzystania odpadowych tworzyw sztucznych wpisuje si� w dzia�ania zwi�zane z nowoczesn� gospodark� odpadami, w tym realizacj� za�o�onych w planach gospodarki odpadami poziom�w odzysku i recyklingu surowcowego dla wojew�dztwa mazowieckiego, czy te� miasta sto�ecznego Warszawy.

Nale�y podkre�li� fakt, �e obecnie system odzysku odpadowych tworzyw sztucznych z rynku w Polsce jest s�abo rozwini�ty. Dopiero planuje si� rozw�j segregacji tych surowc�w u �r�d�a. W 2002 roku w wojew�dztwie mazowieckim wytworzono ponad 120000 ton odpad�w nieopakowaniowych tworzyw sztucznych oraz ponad 40000 ton odpad�w opakowaniowych tworzyw sztucznych. Wyselekcjonowano natomiast oko�o 2500 ton odpadowych tworzyw sztucznych. Jest to wskaz�wka, jak daleka czeka nas droga do stworzenia systemowego odzysku odpad�w zgodnie z planem gospodarki odpadami, tym bardziej, �e wed�ug szacunk�w w 2011 roku w wojew�dztwie mazowieckim wytworzonych zostanie prawie 200000 ton odpadowych tworzyw sztucznych. Surowca do r�norodnych technologii przetw�rczych jest wi�c du�o, problemem jest natomiast jego odzyskanie z rynku i odpowiednie zagospodarowanie.

Jak wspomnia�em, nowa technologia produkcji oleju opa�owego wykorzystuje odpady polietylenu, polipropylenu oraz polistyrenu. S� to najcz�ciej folie, pojemniki na p�yny, kanistry, beczki, uszkodzone zabawki oraz niekt�re butelki. Zanieczyszczenia ziemi�, piaskiem i produktami organicznymi nie stanowi� przeszkody w procesie. Na czym polega opisywana technologia?

Ot�, zmieszane odpadowe tworzywa sztuczne poddaje si� na wst�pie segregacji celem odseparowania niepo��danych zanieczyszcze�, takich jak kamienie, puszki itp. Nast�pnie oczyszczony surowiec jest rozdrabniany lub ci�ty. Tak przygotowany wsad wprowadzany jest porcjami do komory, w kt�rej ulega stopieniu, po czym sp�ywa do reaktora ze z�o�em katalizatora, gdzie w temperaturze oko�o 400 oC ulega rozk�adowi. Produkty rozk�adu trafiaj� do kolumny, w kt�rej przebiega podzia� na frakcje. Gaz wykorzystywany jest do ogrzewania reaktora. Olej stanowi gotowy wyr�b. Ponadto uzyskuje si� komponenty benzynowe do dalszego przerobu. Z oko�o 5000 ton odpadowych tworzyw sztucznych mo�na uzyska� za pomoc� tej technologii oko�o 3000 ton oleju opa�owego oraz 1000 ton komponent�w benzynowych. Obecnie trwaj� prace nad przemys�owym wykorzystaniem tej metody.